Loting middelbare scholen Amsterdam: dit wil je weten (ja je kiest echt 12 scholen)

Hoe werkt de loting voor middelbare scholen in Amsterdam? Kies je echt 12 scholen? Waar is het eigenlijk goed voor? Wat zijn de tips en trucs? Ik verzamel ze hier.

Voor ons is de grote Amsterdamse scholentocht begonnen: ruim een maand lang vol open dagen en lesjesmiddagen op middelbare scholen… In maart moet zoonlief namelijk 12 (!) scholen opgeven voor de loting. En die wil je idealiter allemaal bezoeken. Want de kans is niet groot, maar je kunt ook op je nummer 11 of 12 terechtkomen.

Toen ik op Instagram over deze loting vertelde kreeg ik heel veel vragen. Tijd voor een blog dus. Met info voor Amsterdamse ouders. Maar ook voor niet Amsterdammers, die zich afvragen hoe dit nou precies zit. Komende maanden vul ik deze blog zeker nog aan en in deze Instagram story highlight deel ik in groep 7 en 8 ook van alles.

Mag je in Amsterdam niet je eigen middelbare school kiezen?

Vroeger schreef je een kind op 1 school in. Maar ook toen was er al te weinig plek op populaire scholen. En als je dan uitgeloot werd moest je op zoek naar een school waar nog wel plek was. Dan had je vaak een flink probleem.

Hoe gek dat ook klinkt: de middelbare school loting in Amsterdam is dus een verbetering ten opzichte van vroeger. Voor de loting moet je een lijst maken met je favoriete middelbare scholen in Amsterdam. Je kind krijgt vervolgens de garantie dat het op 1 van die gekozen scholen komt.

Hoeveel middelbare scholen moet je in Amsterdam kiezen voor de loting?

Dat je 12 scholen moet kiezen klopt, maar niet voor alle kinderen. Hoeveel scholen achtstegroepers op hun lijst moeten zetten hangt af van het schooladvies dat ze van de basisschool ze krijgen.

Amsterdamse kinderen met een vmbo-basis of vmbo-kader advies zetten 4 scholen op hun lijst. Leerlingen met een vmbo-t-advies of vmbo-t/havo advies kiezen 6 scholen. Kinderen met een met havo, havo/vwo of vwo advies moeten 12 scholen kiezen. Met name die laatste groep moet dus heel veel scholen bezoeken. Al zullen veel mensen van buiten Amsterdam 4 of 6 ook al bizar veel vinden.

Ga je in je eigen wijk naar school?

Veel kinderen gaan niet in hun eigen wijk of stadsdeel naar school. In het ene stadsdeel zijn veel meer scholen dan in het andere stadsdeel. Bijvoorbeeld in Zuid zijn heel veel scholen. Maar in de meeste stadsdelen kun je simpelweg geen 12 scholen op jouw niveau vinden, veel van deze kinderen fietsen dus de halve stad door. Als je maar 4 scholen hoeft op te geven kun je vaak wel genoeg scholen in de buurt vinden. Alle scholen vind je op schoolkeuze020.

Bezoeken alle kinderen al die scholen?

Dat wisselt, maar veel ouders en kinderen in mijn omgeving wel. Sommige mensen gaan maar naar 6 van de 12 scholen, omdat de kans toch groot is dat je op een van de scholen bovenaan je lijst terecht komt. Maar veel mensen gaan ook juist naar nog wat meer dan 12 scholen. Die gaan bijvoorbeeld naar 15 scholen en zetten de 12 die het best bevallen op de lijst. Als je maar 4 of 6 scholen hoeft op te geven is het al wat minder intensief om ze allemaal te bezoeken.

Bijna alle open dagen zijn tussen half januari en eind februari. Wij plannen weinig andere activiteiten in die periode, want het kost echt veel tijd. Maar we proberen er ook iedere keer een leuk dagje Amsterdam van te maken.

Als het goed is krijg je alle belangrijke informatie van je basisschool. Over het algemeen wordt er ook daar een voorlichting georganiseerd.

Starten in groep 7

We hebben bij de oudste ook in groep 7 al een paar middelbare scholen bezocht. Dat scheelt stress in groep 8. Maar je hebt ook wat langer de tijd om na te denken wat je belangrijk vindt in de keuze. Dat geldt zowel voor ouders als voor kinderen.

Toch bezochten we bij de oudste wekenlang 4 à 5 scholen per week, vaak meerdere per dag. En dan was er ook nog de doorstroomtoets in die periode. Op het laatst hadden we er helemaal geen zin meer in, dat beïnvloedt hoe je een school bekijkt. De meeste kids liepen op het laatst mega chagrijnig door die scholen.

Bij de jongste hebben we ons voorgenomen om de helft van de scholen in groep 7 te bezoeken en de helft in groep 8. Misschien bezoeken we de favorieten dan twee keer, liefst de tweede keer op een lesjesdag.

Als je in groep 7 gaat loop je het risico om dingen te vergeten. Ikzelf maak aantekeningen. En dochterlief gaat filmpjes maken, die ze in groep 8 kan terugkijken. Een top tip van een bevriende vader.

Ga je naar een open dag én een lesjesmiddag?

Voor zover ik weet hebben alle middelbare scholen open dagen of open avonden. Daarnaast heeft een deel van de scholen ook nog een lesjesmiddag, waarop kinderen een of meer lessen kunnen volgen. Kinderen krijgen hier een idee hoe een les op een middelbare school nou precies gaat. Tegelijkertijd krijgen ze vaak wat minder een beeld van deze specifieke middelbare school.

Over het algemeen is er tijdens die lesjesmiddag voor ouders een voorlichting in de aula. Daar vertellen middelbare scholen vaak ongeveer hetzelfde als ze op de open dag vertellen en kun je vragen stellen. Soms gaan ze er vanuit dat je naar beide gaat en hebben alleen een vragen sessie. Dan moet je dus nóg vaker op pad, terwijl je al zo veel scholen moet bezoeken.

Hoe krijg je echt een beeld van de school?

Tijdens een open dag lopen er natuurlijk alleen voorbeeldige leerlingen op zo’n school rond. De vraag is daarom of je er echt een beeld krijgt. Als je op een gewone schooldag op het plein van een school gaat kijken krijg je veel meer een beeld. Of misschien ken je wel een oudere leerling die je kind even kort kan rondleiden op de favoriete school.

Daarnaast vraag ik bevriende ouders met oudere kinderen vaak op welke school ze zitten en hoe het bevalt. Ik ben niet de enige, het is waarschijnlijk het meest voorkomende gespreksonderwerp langs het sportveld bij ouders in deze leeftijd.

Wat wil je weten, waar kun je op letten? Hier vind je vragen die je kunt stellen op de open dag van de middelbare school.

Hoeveel kinderen komen opde middelbare school van hun eerste keuze in Amsterdam?

Wat zijn de resultaten van de loting voor middelbare scholen in Amsterdam? Het wisselt per jaar, maar ongeveer 75% van de kinderen komt op zijn of haar favoriete middelbare school, oftewel de nummer 1. En ongeveer 96% komt op een school in zijn of haar top 5.

Maar dat percentage verschilt per schooladvies. Kinderen met een havo/vwo advies hebben een lagere kans, omdat het tekort op populaire scholen in havo/vwo brugklassen het grootste is. Als je een populaire school op nummer 1 zet is je kans ook lager dan op een minder populaire school.

Hoe weet je hoe populair een middelbare school in Amsterdam is?

Ieder jaar plaatst het Parool een lijstje met welke scholen het populairste zijn. Maar dat is maar een klein deel van de scholen en bovendien wisselt het per niveau. Wil je het echt weten, dan moet je zelf in de cijfers duiken.

De OSVO, de vereniging van schoolbesturen in het Amsterdamse voortgezet onderwijs, heeft een uitgebreid rapport over het resultaat van de loting en matching van vorig jaar. Hierin vind je grafieken en tabellen, bijvoorbeeld van hoeveel kinderen een school op nummer 1 hebben gezet en hoe populair de school was.

Kun je strategisch kiezen bij de loting voor middelbare scholen in Amsterdam?

Met mate, vooral over de onderkant van de lijst doen allerlei theorieën de ronde. Je zou populaire scholen waar je niet heen wil onderaan kunnen zetten, aldus de theorie.

Maar strategisch kiezen is niet zonder risico, legt de Volkskrant uit. Want je weet nooit zeker of een school dit jaar net zo populair is als vorig jaar. Bovendien is het aantal plekken niet op iedere school ieder jaar hetzelfde.

Wat als mijn kind op nummer 10 terecht komt?

Het kan dat je kind op een school onderaan zijn of haar lijst terecht komt. Dat kan een teleurstelling zijn. Toch hebben bijna alle kinderen het uiteindelijk naar hun zin.

We hebben ons daarom voorgenomen een lijst met 12 leuke scholen te maken. En het ook zo te benoemen. Het maakt enorm uit hoe je er als ouder over praat. Al zal je kind natuurlijk even teleurgesteld (mogen) zijn als het niet op een van de favoriete scholen komt.

De Vrije Universiteit onderzocht de kinderen die uitgeloot worden voor hun eerste keus. NRC schrijft dat die leerlingen sociaal en academisch net zo goed presteren als kinderen die op hun eerste keuze komen. En dat ruim 80% al in het eerste jaar alsnog tevreden is met de school, aan het eind van de middelbare is iedereen tevreden. Toch heb je het dan wel over een hele brede groep: veel komen op hun nummer 2 of 3, maar sommigen op hun nummer 10. Dat is wel een heel andere situatie, maar dat wordt helaas niet uitgesplitst. Dat kan waarschijnlijk ook statistisch niet, want de groep die buiten de top 5 terecht komt is jaarlijks klein. In 2023 bijvoorbeeld 2,5%, schrijft het Parool.

Hoeveel plek heeft een school?

Op de site van OSVO kun je zien wat de capaciteit per school per schooltype is. Dat is niet voor iedere school ieder jaar hetzelfde.

Zo mag ieder jaar één van de gymnasia een extra klas vormen. Andere scholen groeien of krimpen misschien.

Krijg je voorrang op sommige scholen?

In Amsterdam hebben broertjes en zusjes niet meer kans om op de middelbare school van hun broer of zus te komen. Vriendjes en vriendinnetjes ook niet.

Voorheen kregen sommige kinderen voorrang als ze van een specifieke basisschool kwamen. Zo kregen kinderen van een Dalton basisschool voorrang op een Dalton middelbare school. Dat is afgeschaft om alle kinderen gelijke kansen te geven.

Alleen in hele zeldzame gevallen krijgen kinderen nu nog voorrang. Daarvoor moeten ouders kunnen bewijzen dat hun kind echt naar een bepaalde school moet. Bijvoorbeeld vanwege medische redenen.

Is een gymnasium wat voor mijn kind? 

Er zijn flink wat categorale gymnasia in Amsterdam. Maar er zijn ook scholengemeenschappen waar je meteen moet kiezen of je naar het gymnasium wil. In het eerste geval kies je voor de komende 6 jaar. Maar ook in het tweede geval kun je vaak niet zo maar van het gymnasium af en zit je er in principe minimaal 3 jaar aan vast.

Heeft je kind een VWO advies, dan kun je een gymnasium op het lijstje zetten. Dan moet je dus goed nadenken of een gymnasium bij je kind past, ook als je het gymnasium niet bovenaan je lijst zet. Ik zocht antwoorden op de vraag “Is een gymnasium wat voor mijn kind?”

Handige websites

Dit zijn handige websites over schoolkeuze in Amsterdam:

• schoolkeuze020
• schoolwijzer van de gemeente Amsterdam
• onderwijsconsument
• OSVO is de vereniging van schoolbesturen

Dit zijn handige landelijke sites:

• scholen op de kaart
• de vo gids

Let op: bij sommige sites moeten scholen betalen voor een vermelding. Dan staan niet alle scholen er op.

Kun je er ook een leuk dagje Amsterdam van maken?

Jazeker, dat doen wij ook vaak. En daarom hebben we ook heel veel tips voor leuke dingen in Amsterdam met kinderen. Daarnaast vind je hier nog veel meer blogs over tieners. Maar loop ook even een rondje door de buurt rondom de school, dan krijgt je kind daar ook een beeld van.